Triển lãm “Nghệ An - Hành trình lịch sử từ 1802 đến 1954” do Sở Nội vụ tỉnh Nghệ An phối hợp cùng Trung tâm Lưu trữ quốc gia I - Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước tổ chức, là một trong những sự kiện trọng điểm hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, chào mừng thành công Đại hội Đảng các cấp, Đại hội tỉnh Đảng bộ Nghệ An lần thứ XX tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Tổ chức nhà nước (28/8/1945-28/8/2025).

Nghệ An là vùng đất giàu truyền thống văn hiến, cách mạng luôn in đậm dấu ấn trong tiến trình dựng nước và giữ nước của dân tộc. Từ những trang sử vàng son của triều Nguyễn, đến những năm tháng sục sôi của Cách mạng tháng Tám và cuộc kháng chiến chống Pháp, lịch sử Nghệ An hiện lên đầy tự hào qua từng trang tài liệu lưu trữ quý giá. Triển lãm trưng bày gần 200 phiên bản tài liệu, hình ảnh, bản đồ, bản vẽ được lựa chọn từ Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, II, III - Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Nghệ An, Lưu trữ Hải Ngoại Pháp, Thư viện quốc gia Việt Nam, Thư viện Viện Hàn lâm Khoa học xã hội, Viện Nghiên cứu Hán Nôm và các nguồn sưu tầm quý hiếm khác.

Lần đầu tiên, những tài liệu vốn chỉ nằm trong kho lưu trữ nhiều thập kỷ sẽ được đưa ra trước công chúng, tái hiện chân thực diện mạo Nghệ An qua 3 giai đoạn lớn:

Phần I: Nghệ An từ 1802 đến 1945

Từ một trấn trực lệ dưới triều Nguyễn, Nghệ An dần trở thành trung tâm hành chính, giáo dục và kinh tế quan trọng của Trung Kỳ, gắn với những biến đổi lớn về địa giới và phát triển đô thị Vinh - Bến Thủy. Những văn bản, sắc phong, bản đồ, tư liệu hành chính… phản ánh rõ nét vị trí, vai trò quan trọng của Nghệ An dưới triều Nguyễn. Từ đây, người xem có thể cảm nhận được sự thay đổi của quê hương qua từng giai đoạn, từng chính sách và từng biến động của lịch sử.

Và rồi, bước sang một giai đoạn mới, Nghệ An không chỉ là một vùng đất địa linh nhân kiệt, mà còn là nơi hội tụ, bùng nổ tinh thần cách mạng.

Phần II: Nghệ An - cái nôi của phong trào yêu nước và cách mạng

 Những năm tháng cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh 1930 - 1931 đã để lại dấu ấn sâu đậm, thể hiện tinh thần kiên cường, bất khuất của người dân Nghệ An. Hàng loạt tài liệu, hình ảnh về phong trào đấu tranh của quần chúng nhân dân, về sự lãnh đạo của Đảng trong giai đoạn đầy gian khổ nhưng anh dũng, sẽ tái hiện chân thực tinh thần bất diệt ấy. Nơi bùng nổ những cuộc khởi nghĩa Cần Vương, phong trào Duy Tân, Đông Du, đến cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh 1930 - 1931 làm chấn động cả nước.

Những trang tài liệu này sẽ đưa công chúng bước tiếp vào giai đoạn đầy thử thách nhưng cũng vô cùng hào hùng, kiên cường của người dân Nghệ An trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Phần 3: Nghệ An trong kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954)

Triển lãm giới thiệu những tài liệu, hình ảnh quý giá về tinh thần đoàn kết, lòng quả cảm và sự hy sinh của quân dân Nghệ An trong chín năm kháng chiến. Nhân dân vùng lên giành chính quyền trong Cách mạng tháng Tám, xây dựng chính quyền cách mạng non trẻ, rồi bền bỉ, kiên trung trong những năm kháng chiến chống Pháp, trở thành hậu phương vững chắc góp phần làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ. Những tư liệu ấy không chỉ phản ánh sự khốc liệt của chiến tranh mà còn làm sáng lên bản lĩnh, ý chí kiên cường của một vùng đất anh hùng.

Triển lãm không chỉ dành cho các nhà nghiên cứu lịch sử, mà còn là điểm hẹn văn hóa cộng đồng, khơi dậy niềm tự hào, hun đúc tình yêu quê hương đất nước cho thế hệ mai sau. Đồng thời quảng bá rộng rãi hình ảnh Nghệ An - quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh tới du khách trong và ngoài nước.

Ban Tổ chức kỳ vọng triển lãm sẽ trở thành một dấu ấn văn hóa, lịch sử trong năm 2025, góp phần giáo dục truyền thống, đồng thời tạo sức lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống xã hội. Đây là dịp hiếm có để “gặp gỡ” lịch sử qua những tư liệu sống động, khám phá chiều sâu văn hóa cách mạng của Nghệ An và cùng nhau tự hào, lan tỏa tinh thần bất khuất của mảnh đất địa linh nhân kiệt này.

Kính mời toàn thể nhân dân, cán bộ, học sinh, sinh viên và du khách thập phương đến tham quan, tìm hiểu và cùng nhau sống lại những trang sử vàng hào hùng của Nghệ An.

Thông tin sự kiện:

Thời gian khai mạc: 8h00 ngày 22/8/2025

 Địa điểm: Quảng trường Hồ Chí Minh, phường Trường Vinh, Nghệ An

                                                        Lê Hải Dương –  Giám đốc Trung tâm LTLS tỉnh